diy | "ΤΟ ΚΟΛΟΧΑΡΤΟΝ"

Όχι δεν είναι αυτοσχέδιος εκρηκτικός μηχανισμός, είναι μια φωτογραφική μηχανή! Και μάλιστα με ιδιαίτερες ικανότητες!

Διαβάστε πώς να φτιάξετε και εσείς την δικιά σας…!

by Panos.

Εάν αμφιβάλλετε για το κατά πόσο αυτό το κουτί μπορεί να τραβήξει φωτογραφίες, ορίστε μερικές από τις πρώτες που τράβηξα με την συγκεκριμένη “μηχανή”:

Λίγο ιστορία…

H pinhole camera όπως και όλες η φωτογραφικές μηχανές βασίζεται στην αρχή της camera obscura.

CAMERA OBSCURA
Ένας οποιοσδήποτε σκοτεινός θάλαμος με μια τρύπα
στην μία του πλευρά η οποία επιτρέπει η εικόνα εξωτερικά
του θαλάμου να σχηματίζεται αντεστραμμένη σε κάποια
επιφάνεια του εσωτερικού του θαλάμου.

Η αρχή λειτουργίας της Camera Obscura

Ιστορικά… :-ρ

Οι πρώτες ίσως παρατηρήσεις σχετικά με το οπτικό φαινόμενο που διέπει την Camera Obscura αναφέρονται από τον Αριστοτέλη ο οποίος παρατήρησε στο έδαφος το είδωλο(σε σχήμα μισοφέγγαρου) μιας έκλειψης ηλίου μέσα από τις τρύπες ενός στραγγιστηριού καθώς και από τα κενά ανάμεσα στα φύλα των δέντρων.

Μία πιό σαφής διατύπωση δόθηκε στις αρχές του

ενδέκατου αιώνα από τον Άραβα λόγιο Alhazen:

Εάν η εικόνα του ήλιου την ώρα μίας έκλειψης

– με την προϋπόθεση πώς δεν είναι ολική-

περάσει μέσα από μία μικρή στρογγυλή τρύπα

σε μία επίπεδη επιφάνεια απέναντι, θα είναι

φεγγαροειδής…Η εικόνα του ήλιου εμφανίζει αυτή την ιδιότητα μόνο όταν η τρύπα είναι πολύ μικρή.

Μέσα στους επόμενους πέντε αιώνες αναφέρεται συχνά σε συγγράμματα η χρήση της Camera Obscura για την άφοβη παρατήρηση της έκλειψης του ηλίου.

Ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι είχε περιλάβει δύο αναφορές σχετικά με την Camera Obscura στα σημειωματάρια του τα οποία όμως δεν εκδόθηκαν πάρα μόνο το 1797.

Η εκτενέστερη και καλύτερη περιγραφή της Camera Obscura δημοσιεύτηκε από έναν Ναπολιτάνο επιστήμονα τον Giovanni Battista della Porta, στο Magiae naturalis (1558), στην οποία για πρώτη φορά συστήνονταν η χρήση της ως βοήθημα στην ζωγραφική.

Το 1550 ο Girolamo Cardano, ένας Μιλανέζος φυσικός, προτείνει την προσθήκη ενός αμφίκυρτου φακού στην οπή της Camera Obscura με στόχο τον σχηματισμό μίας πιο φωτεινής εικόνας.

Από το σημείο αυτό και ύστερα η μορφή και η ιδιότητες της Camera Obscura αρχίζουν να μεταβάλλονται με την προσθήκη πολλών και διαφορετικών διατάξεων φακών και την ολοένα και αυξανόμενη σμίκρυνση της. Από διάταξη δωματίου πλέον αρχίζει να παίρνει την μορφή φορητής συσκευής.

Με την εξέλιξη της Camera Obscura ήταν πλέον δυνατή η ποιοτική αναπαράσταση ενός θέματος σε κάποια επιφάνεια.

Το επόμενο βήμα πλέον ήταν να βρεθεί μία αυτόματη μέθοδος αποτύπωσης του θέματος στην επιφάνεια αυτή.

Η πρώτη επιτυχημένη φωτογραφία “τραβήχτηκε” από τον Nicephore Niepce σε μια πλάκα κασσίτερου το 1826.

Αν και πολλοί ήταν αυτοί που πειραματίστηκαν πάνω σε διάφορα υλικά η πρώτη πραγματικά υλοποιήσιμη λύση υπήρξε η Νταγκεροτυπία, του Louis-Jacques-Mande-Daguerre, την οποία τελειοποίησε και προσπάθησε να προωθήσει γύρω στο 1837-38.

Φτάνουμε έτσι λοιπόν στην Pinhole Camera η οποία δεν είναι τίποτα άλλο παρά μία camera obscura, χωρίς φακό και εξοπλισμένη με ένα μέσο αποτύπωσης της εικόνας. Το μέσο αυτό μπορεί να είναι φιλμ, φωτογραφικό χαρτί η γενικά οποιοδήποτε φωτοευαίσθητο υλικό που να επιτρέπει την καταγραφή της εικόνας.

Κάπου εδώ είναι σημαντικό να τονίσω ένα προτέρημα των pinhole. Λόγο τις έλλειψης φακού οι pinhole δεν υποφέρουν από άποψη εστίασης. Έχουν πραγματικά άπειρο εστιακό βάθος. Γεγονός που δίνει μία άλλη διάσταση στις φωτογραφίες που δημιουργεί η κάμερα.

Οι Pinhole γνώρισαν άνθιση προς το 1890 και είχαν ήδη ξεχαστεί μέχρι το 1930. Στο διάστημα αυτό εμφανίστηκαν πάρα πολλές Pinhole μαζικής παραγωγής οι οποίες κατείχαν εκείνη την εποχή την θέση που έχουν σήμερα οι φωτογραφικές μηχανές μίας χρήσης. Ήταν δηλαδή μια απλή, φτηνή, εναλλακτική λύση.

Από εκεί και μετά οι Pinhole έπαψαν σχεδόν να αναφέρονται οπουδήποτε και οι μόνοι όπου συνέχισαν να ασχολούνται μαζί τους ήταν μερικοί ενθουσιώδης καθηγητές φωτογραφίας, χομπίστες και καλλιτέχνες.

Η επανεμφάνιση της Pinhole Camera ξεκίνησε το 1960 όταν διάφοροι καλλιτέχνες ανά τον κόσμο και χωρίς καμία σχέση μεταξύ τους ξεκίνησαν να πειραματίζονται με την συγκεκριμένη τεχνική. Καλλιτέχνες όπως ο Paolo Gioli στην Ιταλία, Gottfried Jäger στην Γερμανία, David Lebe, Franco Salmoiraghi, Wiley Sanderson και Eric Renner στην Αμερική. Από το σημείο αυτό και μετά η Pinhole camera έχει πάρει πολλές και διάφορες μορφές ανάλογα με την ευρηματικότητα του κάθε καλλιτέχνη/χομπίστα. Έχουν φτιαχτεί κάμερες με πολλαπλές τρύπες και με περίεργα υλικά, κάμερες κατασκευασμένες με καθημερινά αντικείμενα που ούτε που θα μπορούσαμε ποτέ να φανταστούμε ότι μπορούν να μετατραπούν σε φωτογραφικές μηχανές.

Κάπου εδώ είναι σημαντικό να σας τονίσω ένα προτέριμα των pinhole. Λόγο τις έλληψης φακού pinhole δεν υποφέρουν από άποψη εστίασης. Έχουν πραγματικά άπειρο εστιακό βάθος. Γεγονός που δίνει μία άλλη διάσταση στις φωτογραφίες που δημιουργεί η κάμερα.

Από το 2001 έχει καθιερωθεί η Pihole Day η οποία είναι η τελευταία Κυριακή του Απρίλη κάθε χρόνο. Στο site http://www.pinholeday.org/ μπορείτε να βρείτε πληροφορίες σχετικά με την διοργάνωση αυτή και γενικά για τις Pinhole αν πάτε στα Resources, στο πάνω μέρος της κεντρικής σελίδας . Την Pinhole day οποιοσδήποτε ανά τον κόσμο μπορεί να στείλει μία φωτογραφία που τράβηξε την ίδια μέρα και αυτή θα εκτεθεί στο site.

Ας φτιάξουμε μια pinhole camera…

1o βήμα, Τα υλικά/εργαλεία

Μια pinhole μπορεί να φτιαχτεί με σχεδόν οτιδήποτε, άλλα συγκεκριμένα θα σας δείξω πώς έφτιαξα την δική μου εκδοχή. Για την συγκεκριμένη κάμερα χρειάστηκαν:

Ένα τσίγκινο κουτί από αποσμητικό
Ένα κουτάκι αναψυκτικού
Λίγο κόντρα πλακέ 6mm
Δύο απλές βίδες
Δύο βίδες 6mm με εξάγωνη κεφαλή μαζί με τις αντίστοιχες

πεταλούδες* και ρότσουλες*

Ένα στρογγυλό ξυλαράκι
Μαύρη ηλεκτρολογική ταινία
Μαύρο αφρολέξ από αυτό που μονώνουν τους σωλήνες θέρμανσης ( η όποιο παρόμοιο υλικό μπορείτε να βρείτε)
Ένα κομμάτι από σαμπρέλα ποδηλάτου
Μαύρο ματ σπρέι

Από εργαλεία θα χρειαστείτε:

Ένα χάρακα
Μία βελόνα ( όσο πιο λεπτή γίνεται)
Ένα τρυπάνι
Αρίδες διαφόρων μεγεθών για το τρυπάνι
Ένα πριόνι ή κατά προτίμηση μία σέγα
Γυαλόχαρτα σε διάφορα νούμερα, απαραίτητα ένα πολύ ψιλό για την λείανση της τρύπας.

*Οι πεταλούδες είναι παξιμάδια που βιδώνουν με το χέρι, οι ρότσουλες είναι μεταλλικές ροδέλες που “φοράμε” σε βίδες ή και πρόκες για να επεκτείνουμε το κεφάλι τους και να μην φάνε το υλικό στο οποίο βιδώνουμε/καρφώνουμε κτλ.

Βήμα 2ο, Η κατασκευή

Αρχικά κάνουμε τέσσερις τρύπες στο κουτί, δύο στο πλάι για τις βίδες, μία επάνω για το μάζεμα του φιλμ και μία μπροστά για την τρύπα της κάμερας. Βάφουμε όλο το κουτί μαύρο.

Επόμενη δουλειά μας είναι να φτιάξουμε την…. pinhole, την τρύπα που θα κάνει όλη την δουλειά ώστε να μπορούμε να τραβάμε φωτογραφίες.

Παίρνουμε ένα κομμάτι από αλουμίνιο από κουτάκι αναψυκτικού και το τρίβουμε αρκετά στην αρχή με χοντρό γυαλόχαρτο ώστε να το λεπτύνουμε όσο μπορούμε και μετά με ψιλό για να το λειάνουμε. Με μία πολύ λεπτή βελόνα μικρότερη από 1mm ανοίγουμε μία τρύπα στο κέντρο. Απλά πατάμε με το κεφάλι της βελόνας και αμέσως μετά τρίβουμε με λεπτό γυαλόχαρτο ώστε να εμφανιστεί η τρύπα. Καλύτερα θα ήταν να μην περάσετε την βελόνα μέσα από την τρύπα καθώς το πιθανότερο είναι πως έτσι θα καταλήξετε με μία πολύ μεγάλη τρύπα ( φωτογραφία κάτω αριστερά) με αποτέλεσμα οι εικόνες σας να βγαίνουν ιδιαίτερα θαμπές. Μπορείτε να πειραματιστείτε με διάφορα μεγέθη τρύπας μέχρι να βρείτε αυτό που πιστεύεται ότι είναι καταλληλότερο.

Αφού έχουμε την τρύπα μας έτοιμη την κολλάμε με μαύρη ηλεκτρολογική ταινία στην τρύπα που ανοίξαμε στο κέντρο της μηχανής. Στην φωτογραφία πάνω δεξιά φαίνεται το κομμάτι αφρολέξ το οποίο λειτουργεί ως κλείστρο.

Στην φωτογραφία δεξιά βλέπετε την τρύπα που χρησιμοποιώ στην κάμερα μου.

Μετά μετράμε τις διαστάσεις του κουτιού μας και κατασκευάζουμε από το κόντρα πλακέ τα παρακάτω κομμάτια

(X) Δύο τρύπες πού είχα ανοίξει στην αρχή άλλα τελικά δεν χρειάστηκαν μην τους δώσετε σημασία…

(πράσσινο) Από μία βίδα σε κάθε ξύλο για να συγκρατεί το καρούλι του φιλμ. Αφού βιδώσουμε κόβουμε την υπόλοιπη βίδα από κάτω να μην εξέχει.

(κίτρινο) Από μία τρύπα σε κάθε ξύλο και πάλι για να συγκρατεί το καρούλι του φιλμ.

(μωβ) Κομμάτι από αφρολέξ σωληνώσεων για να πατάει το φιλμ ενώ ξετυλίγεται.

(πράσσινο) Πεταλούδα

(κίτρινο) Βίδα

(μωβ) Ρότσουλα

Αφού σχεδιάσετε και κόψετε τα κομμάτια που θα χρειαστείτε, τα βάφεται μαύρα και τους προσθέτετε τις βίδες και το αφρολέξ.

Εδώ φαίνεται η κάμερα αφού τοποθετήσουμε τα καρούλια στην βάση που φτιάξαμε και την βάλουμε μέσα στο κουτί όπου και την στερεώνουμε με τους δύο σφιγκτήρες.

Σε αυτή την φωτογραφία φαίνεται το πώς θα λειτουργεί η εκτύλιξη του φιλμ. Αριστερά τοποθετούμε το νέο φιλμ ( το οποίο δεν είχα την στιγμή που σας γράφω…) αφού του κόψουμε την “γλώσσα” που έχει στην αρχή το κολλάμε με το κομμάτι του φιλμ που περισσεύει στο άδειο καρούλι με λίγο σελοτέιπ. Την δουλεία αυτή την κάνουμε βέβαια προτού τοποθετήσουμε τα καρούλια στην βάση τους. Αμέσως μετά τα τοποθετούμε στην βάση και φροντίζουμε να στερεωθεί το φιλμ στην πατούρα από αφρολέξ. Συγκεκριμένα επειδή είχα μια μικρή δυσκολία με τα αφρολέξ, το φιλμ στην δικιά μου κάμερα περνάει μέσα από την σχισμή στο πάνω αφρολέξ και πατάει απλά στο κάτω.

Το ξυλαράκι που ανέφερα πιο πάνω στα υλικά είναι αυτό που φαίνεται εδώ, πάνω δεξιά. Αυτό που δεν φαίνεται είναι απλά μια σχισμή που του έκανα στο κάτω μέρος του ώστε να “κουμπώνει” ακριβώς στην κεφαλή του καρουλιού. Για να μην μπαίνει φως από την τρύπα για το ξυλάκι κόβουμε δύο κομμάτια από σαμπρέλα τους ανοίγουμε από μια τρύπα και τοποθετούμε ένα εξωτερικά και ένα εσωτερικά της μηχανής. Τα στερεώνουμε με μαύρη ηλεκτρολογική ταινία. Ακόμα και ένα κομμάτι εξωτερικά νομίζω πως είναι αρκετό, απλά με διακατέχει μία κάποια τελειομανία…

Το μόνο που έχει μείνει πια είναι να σημαδέψουμε το ξυλαράκι της εκτύλιξης και να κολλήσουμε ένα κομμάτι αφρολέξ για κλείστρο.

Σημαδεύουμε με λίγο μπλάνκο η κάποιο μαρκαδόρο το ξυλάκι και το κουτί μας ώστε να μπορούμε αργότερα να υπολογίζουμε την εκτύλιξη του φιλμ. Με μία στροφή και άλλη μισή κατάφερα με 24άρι φιλμ να βγάλω 11 φωτογραφίες, δεδομένου ότι με την απόσταση στην οποία τοποθετήθηκαν τα φιλμ η κάθε φωτογραφία καταλάμβανε 2χ5 εκατοστά στο φιλμ. Οπότε μαζί και με το κενό ανάμεσα σε κάθε λήψη οι φωτογραφίες έπεσαν στο μισό και λιγότερο από ότι με ένα κανονικό κάδρο 2χ3.

Το μέγεθος των φωτογραφιών σας το καθορίζεται με το πόσο μακριά θα τοποθετήσετε τα καρούλια. Για να υπολογίζεται πόσο στροφές ακριβώς χρειάζεστε απλά αφού ενώσετε τα δύο φιλμ και τα τοποθετήσετε στην κάμερα, με ένα μαρκαδόρο τραβήξτε μία γραμμή στην από την πλευρά του γεμάτου καρουλιού και τυλίξτε με το ξυλάκι μέχρι η γραμμή να έχει περάσει πλέον μέσα στο άδειο καρούλι. Τόσο θα χρειάζεται να τυλίγεται κάθε φορά. Η φωτογραφία σας θα είναι ασφαλής, και θα έχετε ετοιμάσει την κάμερα για την επόμενη λήψη… 😀

Ένα κομμάτι μαύρο αφρολέξ στερεωμένο καλά με μία ταινία μπορεί άνετα να λειτουργήσει ως κλείστρο για την κάμερα μας.

Βήμα 3ο, Η λήψη

Εδώ τα πράγματα είναι απλά. Πρώτα απ’όλα θυμόμαστε να κουρδίσουμε την κάμερα στο επόμενο καρέ. Στοχεύουμε όσο μπορούμε καλύτερα στο θέμα μας έχοντας πάντα καλά στερεωμένη την κάμερα κάπου. Ανοίγουμε το κλείστρο και ανάλογα με το μέγεθος της τρύπας( μεγαλύτερη τρύπα μικρότερος χρόνος έκθεσης και το αντίστροφο) και την ευαισθησία του φιλμ μετράμε μερικά δευτερόλεπτα και κλείνουμε και πάλι.

Αυτό ήταν! Τραβήξαμε μία φωτογραφία.

Μία συμβουλή που σώζει φωτογραφίες: αμέσως μετά από κάθε λήψη κουρδίζουμε την μηχανή ώστε να μην ψάχνουμε αργότερα αν αλλάξαμε καρέ η όχι και έτσι ή να τραβήξουμε πάνω στην προηγούμενη φωτογραφία ή να χάσουμε καρέ από τζάμπα κούρδισμα.

———————————————————————————–

Κάπως έτσι μπορεί κανείς να φτιάξει την δική του pinhole camera. Όχι με τον εύκολο τρόπο θα έλεγα. Μία pinhole μπορεί να φτιαχτεί με πολύ πιο απλό τρόπο. Από κονσέρβες μέχρι σπιρτόκουτα και ότι άλλο μπορεί κανείς να βρει μέσα στο σπίτι. Παρακάτω σας δίνω μερικά Links για site με πληροφορίες και ακόμα και για ένα site από όπου μπορείτε να κατεβάσετε χάρτινες pinhole έτοιμες για εκτύπωση που συναρμολογούνται αμέσως. Η pinhole φωτογραφία είναι ένας εντελώς διαφορετικός τρόπος απόδοσης του ορατού κόσμου. Οι pinhole φτιάχνονται από απλά υλικά και έχουν ατέλειες που αντικατοπτρίζονται πάνω στις φωτογραφίες που τραβάμε με αυτές. Και αυτό είναι και το ωραίο, κάθε κάμερα είναι πραγματικά μοναδική.

Μερικά link για χρήσιμες ιστοσελίδες:

http://corbis.readymech.com/en

http://www.legacyphotoproject.com/

http://en.wikipedia.org/wiki/Pinhole_camera#Invention_of_pinhole_camera

http://photo.net/learn/pinhole/pinhole

http://photondetector.com/blog/2006/06/20/weird-pinhole-roundup/

http://www.youtube.com/watch?v=fC9SlWkL4L4

http://www.pinhole.cz/en/pinholedesigner/

http://www.pinhole.cz/en/aboutme.html

http://www.lowtechmagazine.com/2008/04/camera-obscura.html

http://www.pinholeresource.com/select_images.html#kaiser

http://www.photographyinfo.gr/photography/articles/pinholephotography/index.html